Michał Gruchała zachęca do wspierania Sieci Obywatelskiej Watchdog Polska

Znany chojnicki aktywista pozarządowy - Michał Gruchała, prowadzący działania strażnicze w ramach Stowarzyszenia "Chojnice - tu bije moje serce" uczestnicząc w Ogólnopolskim Spotkaniu Fanek i Fanów nagrał filmik, w którym zachęca do wspierania organizacji monitorującej działania władz wszelkich szczebli oraz pomagającej lokalnym działaczom w relacjach z politykami i samorządowcami.

* * *

Sieć Obywatelska Watchdog Polska

Misją stowarzyszenia jest prowadzenie działań na rzecz upowszechniania i realizacji idei dobrego rządzenia.

Manifest do misji:

Uważamy, że idea dobrego rządzenia jest nierozłącznie związana z odpowiedzialną i otwartą władzą, która jest wrażliwa na potrzeby społeczne i reaguje na nie. Jest gotowa do dialogu i poddawania się kontroli społeczeństwa, a także ponoszenia odpowiedzialności przed obywatelami za podejmowane decyzje i działania.

Uważamy, że do realizacji idei dobrego rządzenia potrzebna jest aktywna postawa obywateli podejmujących odpowiedzialność za sprawy publiczne i świadomych swoich praw oraz obowiązków, a także odpowiedzialna władza realizująca zasadę przejrzystości i partycypacji.

Zasadę przejrzystości rozumiemy jako zapewnienie realizacji prawa do informacji, które jest jednym z praw człowieka, w szczególności powszechnego dostępu do informacji o działalności podmiotów publicznych/realizujących zadania publiczne i o wydatkowaniu środków publicznych. Powszechny dostęp oznacza dla nas, że informacja podawana jest niezwłocznie, w sposób pełny, zrozumiały, z własnej inicjatywy, jak i na żądanie.

Zasadę partycypacji rozumiemy jako zagwarantowanie udziału obywateli w procesie podejmowania decyzji oraz ich realizacji.

Jak realizujemy naszą misję?

Chcemy, aby obywatele* korzystali ze swoich praw, czyli:

• pytali o ważne dla nich sprawy – dotyczące zdrowia, edukacji, ochrony środowiska czy zagospodarowania przestrzennego – za które odpowiedzialne są instytucje publiczne;
• znali swoje prawa zawarte w Konstytucji, ustawach oraz statutach gmin i sołectw, zwłaszcza te które dotyczą przekazywania władzom swoich oczekiwań i kształtowania swojego otoczenia, włączając w to wydatkowanie środków publicznych i tworzenie prawa;
• chcieli i umieli egzekwować swoje prawa współpracując na równych zasadach z władzami, organizując się, kontrolując władze, skarżąc i korzystając z gwarantowanych wolności.

Chcemy, aby władze publiczne i inne zobowiązane podmioty realizowały prawo. Interesują nasz szczególnie prawa związane z:

• udostępnianiem informacji publicznej i poddawaniem się przez władzę kontroli społecznej;
• prawidłowym zarządzaniem środkami publicznymi;
• wykorzystywaniem instrumentów wpływania obywateli na realizowaną politykę i decydowania o swoim najbliższym otoczeniu.

* słowa „obywatel” używamy umownie – w naszym rozumieniu dotyczy ono wszystkich kobiet i wszystkich mężczyzn, niezależnie od formalnego posiadania obywatelstwa.

Co robimy?

Od 2003 roku stoimy na straży prawa do informacji. Postrzegamy je nie tylko jako warunek dobrego państwa, ale przede wszystkim jako jedno z praw człowieka, które chroni ludzką godność, daje wolność wyrażania opinii i bezpieczeństwo przed nadużyciami władzy.

W ramach swoich działań Stowarzyszenie:

• uczy o prawach oraz o tym, jak być watchdogiem. Robi to na wiele sposób – poprzez dedykowaną stronę: informacjapubliczna.org, a także organizując spotkania w całej Polsce.
• sprawuje codzienną kontrolę obywatelską poprzez składanie wniosków o informację publiczną i pytanie o tematy pojawiające się w publicznej debacie i budzące zainteresowanie mediów.
• monitoruje wybrane obszary życia publicznego. Przykładem takiego działania jest monitoring jawności nagród w samorządach czy monitoring szpitali pod kątem obowiązku publikowania protokołów z kontroli.
• inicjuje sprawy sądowe. Jeśli instytucja zobowiązana do odpowiedzi na wniosek o informację publiczną nie realizuje go, Stowarzyszenie wkracza na drogę sądową.
• prowadzi bezpłatne poradnictwo prawne, udzielając rocznie ok. 2000 porad prawnych z zakresu dostępu do informacji publicznej, funduszu sołeckiego i regulacji dotyczących wpływania na decyzje rządzących, zarówno na poziomie centralnym jak i lokalnym.

W ciągu 20 lat swojej działalności Sieć Obywatelska Watchdog Polska uczestniczyła w około 1200 sprawach sądowych dotyczących prawa do informacji. Niektóre z nich miały przełomowe znaczenie, poniżej lista ważnych spraw sądowych Sieci Obywatelskiej Watchdog Polska.

* * *

Więcej: siecobywatelska.pl