Posłanka Wioleta Tomczak zaangażowała się w powołanie lasu społecznego

Rząd zobowiązał się do wyłączenia z wycinek 20% cennych lasów. To unikatowa szansa na zmianę eksploatacyjnego podejścia do lasów. Jednak  bez naszego wspólnego zaangażowania zmiany w polityce leśnej mogą się skończyć na grze pozorów.

"Udało mi się w końcu stacjonarnie uczestniczyć w posiedzeniu Zespołu, który pracuje nad koncepcją lasów społecznych dla Trójmiasta. Cieszę się, że właśnie na Pomorzu odbywa się jeden z pilotaży tego projektu. Dziękuję Mikołajowi Dorożała za zaproszenie oraz wszystkim, którzy dzielą się swoimi czasem, doświadczeniem i sercem do przyrody przy opracowywaniu tej koncepcji. Już w najbliższym czasie wyniki dyskusji w specjalnie opracowanym raporcie zostaną przesłane do Ministerstwo Klimatu i Środowiska."

- poinformowała posłanka Wioleta Tomczak (Trzecia Droga - Polska 2050).

Według planu Ministerstwa Klimatu i Środowiska wyłączone z wycinek mają być między innymi  lasy cenne społecznie. Właśnie rozpoczęły się prace lokalnych zespołów, które do końca października mają wskazać lasy cenne społecznie wokół 11 miast. Ten etap prac to pilotaż. W późniejszym terminie lasy cenne społecznie mają powstać na terenie całego kraju.

Posłanka Tomczak uczestniczyła w spotkaniu Zespołu pracującego na lasem społecznym w Trójmieście.

Do prac nad lasami szczególnie ważnymi społecznie zostały powołane zespoły, których skład został wskazany przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska. Poza specjalistami z Lasów Państwowych wejdą weń przedstawiciele MKiŚ, każdej gminy, powiatu i województwa, właściwych dla danej planowanej lokalizacji lasu o wiodącej funkcji społecznej, przedstawiciele regionalnych dyrekcji ochrony środowiska, reprezentanci lokalnych zakładów usług leśnych oraz lokalnych przemysłowych nabywców drewna, a także eksperci z Instytutu Badawczego Leśnictwa oraz Biura Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej. Ponadto w pracach wezmą udział przedstawiciele organizacji pozarządowych, posłowie, senatorzy oraz wojewodowie wskazani przez ministerstwo.

Praca tych zespołów dotyczyć będzie lasów znajdujących się w otoczeniu Warszawy, Krakowa, Trójmiasta (Gdańska, Sopotu i Gdyni), Wrocławia, Łodzi, Poznania, Katowic, Bydgoszczy, Torunia i Szczecina w oparciu o zapisy ustaleń z Ogólnopolskiej Narady o Lasach.

Zgodnie z zakresem zadań określonych przez MKiŚ wojewodowie zostali zobowiązani do przedłożenia resortowi ostatecznych wyników prac zespołów do końca października bieżącego roku. Zatwierdzona przez ministerstwo dokumentacja ma się stać podstawą do dalszych działań na rzecz wzmocnienia ochrony lasów o szczególnych walorach przyrodniczych i dominującej funkcji społecznej.

Lasy Państwowe chcą realizować te postulaty kompleksowo, z poszanowaniem głosu wszystkich środowisk zainteresowanych przyrodą i gospodarką leśną.

Czym są lasy społeczne?

To lasy znajdujące się zarówno wokół dużych aglomeracji miejskich, mniejszych miast, jak i wsi,  czy też w okolicach uzdrowisk i kurortów wypoczynkowych. To właśnie tu odbywa się turystyka i codzienna rekreacja, tak niezbędna w utrzymaniu dobrego stanu zdrowia i równowagi psychicznej. Lasy społeczne to również lasy, które są kluczowe dla tożsamości kulturowej lokalnych społeczności oraz miejsca pracy. Rola lasów społecznych rośnie. Coraz więcej ludzi z wielkich miast tęskni za kontaktem z naturą.

- Leśnicy zdają sobie sprawę z tego, jak ważne dla obywateli są lasy i że lokalni mieszkańcy oczekują realnego współdecydowania o ich kształcie. Chcemy słuchać tych głosów. Dlatego w każdym nadleśnictwie powołaliśmy konsultantów ds. dialogu społecznego. Liczymy także na większy udział społeczności lokalnych w konsultacjach planów urządzenia lasów - mówi dyrektor generalny Lasów Państwowych Witold Koss.

Plan urządzenia lasu

To podstawowy dokument służący określeniu zasad zarządzania lasami. Plan sporządzany jest na 10 lat, dla każdego nadleśnictwa w naszym kraju. Od 2024 roku plany posiadają nowe ramy, gdzie w nowatorski sposób potraktowane są lasy o wiodącej funkcji społecznej.

- Las jest dostępny dla wszystkich, a plany urządzenia lasów mają uwzględniać potrzeby społeczne. W aktualnie procedowanych planach, we wszystkich nadleśnictwach ten proces trwa. W tym  roku kończymy prace dla kolejnych 50 nadleśnictw, gdzie bardzo szeroko konsultujemy plany. W kolejnych 49 nadleśnictwach rozpoczęły się prace urządzeniowe, mamy nadzieję, że także tam osiągniemy porozumienia, których społeczeństwo będzie pełnoprawną stroną - mówi Bożydar Neroj, naczelnik Wydziału Urządzenia Lasów DGLP

Rys historyczny

Koncepcja lasów społecznych istnieje od blisko 100 lat. Również lasy ochronne, zdefiniowane w ustawie o lasach, to nic innego jak lasy o wiodącej funkcji społecznej. Mamy je więc od dawna, ale były one dotąd niezdefiniowane prawnie. Nowością jest, że o ich kształcie mogą współdecydować np. okoliczni mieszkańcy w ramach szerokich konsultacji.

Działania na rzecz lasów o szczególnej wartości społecznej realizowane są od dziesięcioleci. Zauważając kluczową rolę przyrody w rekreacji i turystyce Lasy Państwowe stworzyły bogatą bazę infrastrukturalną, obejmującą ponad 46 000 obiektów rekreacyjno-wypoczynkowych, w tym parkingi, ścieżki edukacyjne, wiaty, obszary do biwakowania w ramach programu „Zanocuj w lesie”.

W 2022 roku Dyrektor Generalny LP wydał zarządzenie nr 58/2022, które wprowadziło wytyczne do zagospodarowania lasów o zwiększonej funkcji społecznej na gruntach w zarządzie Lasów Państwowych. Zaproponowano wówczas, by o lasach dyskutować w tzw. zespołach lokalnej współpracy. Dalszy rozwój tej idei opublikowano w Instrukcji urządzania lasu w grudniu 2023 r.