W dniach 9-10 październik odbył się w Warszawie 3 Kongres Współpracy Lokalnej od Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej. Jak co roku nie mogło na nim zabraknąć przedstawicieli Stowarzyszenie „Chojnice - tu Bije moje Serce”. Organizację reprezentowali: prezes - Michał Gruchała i wiceprezes - Mirosława Dalecka.
- Dla nas, samorządowców i działaczy lokalnych zbudowanie odporności społecznej to bardzo istotny element współżycia w gminach i powiatach. W przypadku powiatu chojnickiego i miasta Chojnice, które leżą daleko od metropolii musimy nie oglądając się na przypływ idei z centrali, sami budować relacje i pozyskiwać fundusze na konsolidację działań, które będą wspierały naszą odporność społeczną. Jestem bardzo zadowolona, że uczestniczyłam w Kongresie. Tematyka otworzyła mi oczy, jak wiele jest jeszcze do zrobienia w naszym powiecie i mieście, jak daleko jesteśmy nieprzygotowani i niezorganizowani pod tym kątem. Wierzę jednak, że działania organizacji pozarządowych, ich wysoki poziom świadomości i przede wszystkim odpowiedzialność społeczna opierająca się na jawności i transparentności, doprowadzą, nawet mimo sprzeciwu władz, do zbudowania Odporności Społecznej i że to sami mieszkańcy zaczną nadawać kierunek działań - podkreśla Mirosława Dalecka, radna powiatu chojnickiego.
Odporność społeczna za Robertem Reyem (Rządowe Centrum Bezpieczeństwa) to odporność, czyli utrzymanie i rozwijanie takich zdolności w sferze cywilnej i wojskowej, które znacząco utrudnią nieprzyjazne działania, uchodzi za jeden z podstawowych warunków bezpieczeństwa zarówno w wymiarze krajowym jak i unijnym oraz sojuszniczym. Budowa odporności stanowi odpowiedź na różnorodne zagrożenia regionalne, w tym o charakterze hybrydowym, a coraz częściej również globalne. Wzmacnianie odporności jest obowiązkiem i zadaniem każdego państwa, a także staje się kluczowym aspektem bezpieczeństwa UE i NATO. O ile jednak już od dłuższego czasu koncentrowano się na umacnianiu odporności w odniesieniu do potencjału państw i umiejętności zarządzania ich zasobami, o tyle od niedawna – częściowo pod wpływem pandemii – dostrzega się również potrzebę budowy odpornego społeczeństwa, obywateli odpornych na zagrożenia różnego typu. Jak zatem spowodować, by społeczeństwo, często nawet nieświadome zagrożeń, stało się na nie odporne?
Panelami podejmującymi temat odporności społecznej były:
- Paneliści przedstawiali różne wizje odpornego społeczeństwa. Chwalili modele skandynawskie. I co najważniejsze dla nas Polaków zaczęliśmy rozmawiać na te tematy i gdzieniegdzie pojawiają się bardzo dobre praktyki współpracy samorządu z organizacjami pozarządowymi temacie obrony cywilnej - mówi Michał Gruchała.
Chojnicki watchdog od wielu lat ściera się z lokalnym samorządem i już wielu potyczek za nim. Jak mówi - wierzy, że kiedyś nadejdzie ten moment, w którym władze zrozumieją, że NGO'sy to nieoceniona pomoc dla samorządu.
- Te słowa Jacka Kuronia dziś również są bardzo aktualne i mocno polecam wprowadzać je w życie. W wielu gminach i powiatach struktura władzy przypomina najbardziej skostniały okres PRLu, w czasie którego różnej maści sekretarze odcinali się od społeczeństwa, nie wsłuchiwali w jego potrzeby i nie potrafili albo nie chcieli reagować w sytuacjach kryzysowych. Dlatego to właśnie główną rolą trzeciego sektora jest budowanie społeczeństwa obywatelskiego, do którego również zapraszamy radnych, burmistrzów, wójtów, starostów... - dodaje Gruchała.
* * *
Ponad 500 osób z całej Polski, debaty, warsztaty i inspirujące rozmowy – wszystko wokół idei „Siły wspólnoty”. W dniach 9–10 października w Muzeum Historii Polski w Warszawie odbył się III Krajowy Kongres Współpracy Lokalnej – ogólnopolskie spotkanie organizacji społeczeństwa obywatelskiego i przedstawicieli samorządów, poświęcone budowaniu odporności, zaufania i partnerstwa na poziomie lokalnym.
W dniach 9–10 października 2025 r. w Muzeum Historii Polski w Warszawie odbył się III Krajowy Kongres Współpracy Lokalnej – ogólnopolskie spotkanie poświęcone budowaniu silnych, odpornych i zaangażowanych społeczności lokalnych. Wydarzenie zgromadziło ponad 500 uczestników z całego kraju – blisko jedna piąta z nich to przedstawiciele samorządów, a pozostali to aktywni reprezentanci organizacji pozarządowych.
Podczas otwarcia Kongresu głos zabrał m.in. Charles de Chedfebien z Komisji Europejskiej, który przybliżył uczestnikom założenia programu CERV – Obywatele, Równość, Prawa i Wartości, podkreślając jego znaczenie dla rozwoju społeczeństwa obywatelskiego i ochrony praw człowieka w Europie. O idei subsydiarności i roli wspólnot lokalnych mówił z kolei Michał Braun, dyrektor Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego. Jak podkreślał, prawdziwa siła wspólnoty rodzi się oddolnie – tam, gdzie ludzie najlepiej znają swoje potrzeby i potrafią na nie reagować. Dlatego wszystko, co można zrealizować blisko obywatela, powinno być realizowane właśnie tam – na poziomie gminy, lokalnych partnerstw i inicjatyw społecznych, przy wsparciu, a nie w zastępstwie instytucji wyższego szczebla.
Hasłem przewodnim tegorocznej edycji była „Siła wspólnoty”, a program – przygotowany we współpracy z Radą Programową Kongresu – koncentrował się wokół zagadnień budowania odporności w czasach kryzysów, współpracy organizacji pozarządowych z samorządami oraz nowych narzędzi wspierających lokalną aktywność obywatelską. W dyskusjach poświęconych odporności społeczności lokalnych poruszano m.in. kwestie związane ze zmianami klimatu, zarządzaniem wolontariatem w sytuacjach kryzysowych oraz wzmacnianiem potencjału małych organizacji. Szczególnym zainteresowaniem cieszyła się rozmowa o programie „Moc Małych Społeczności”, realizowanym przez NIW-CRSO, który wspiera organizacje działające na obszarach wiejskich i w małych miastach, pomagając im w rozwijaniu lokalnych zasobów i angażowaniu mieszkańców w działania na rzecz dobra wspólnego.
W dalszej części Kongresu dyskutowano o współpracy samorządów z organizacjami społecznymi oraz o tym, jak wspierać najmniejsze ogniwa lokalnej aktywności – takie jak kluby sportowe czy koła gospodyń wiejskich. Uczestnicy zwracali uwagę na potrzebę wypracowania praktycznych mechanizmów ułatwiających wsparcie tych inicjatyw i ich stabilny rozwój. W panelu „NGO Excellence – od wartości, przez (współ)pracę, do lepszych i bardziej innowacyjnych usług” poruszano temat kondycji sektora pozarządowego, jego potencjału innowacyjnego oraz roli nowych technologii – w tym sztucznej inteligencji – w profesjonalizacji działań organizacji społecznych.
Nie zabrakło także inspirujących warsztatów praktycznych. Uczestnicy sesji poświęconej Miejscu Aktywności Lokalnej poznali model działania krakowskich MAM-ów i wymienili doświadczenia dotyczące angażowania mieszkańców w życie wspólnoty. Podczas warsztatu „Razem możemy więcej” zastanawiano się, jak poprzez empatię, dialog i współpracę budować przestrzeń, w której każdy głos ma znaczenie i każdy mieszkaniec może poczuć sprawczość. Sporo uwagi poświęcono także młodzieży – podczas rozmów „Energia Młodych: Inspirujące przykłady aktywności społecznej” i „Szkolny budżet obywatelski – najtańsza inwestycja w przyszłość wspólnoty”, które pokazały, że zaangażowanie młodych ludzi to klucz do trwałego rozwoju społeczności lokalnych.
Zwieńczeniem Kongresu była debata „Kondycja trzeciego sektora w Polsce”, nawiązująca do najnowszego raportu badawczego Stowarzyszenia Klon/Jawor. Dyskusja dotyczyła wyzwań stojących przed organizacjami pozarządowymi – stabilności finansowej, ograniczonych zasobów kadrowych, wpływu zmian klimatycznych, dezinformacji i dynamicznego rozwoju technologii. Wskazywano również na konieczność pogłębiania współpracy międzysektorowej i tworzenia trwałych podstaw dla rozwoju społeczeństwa obywatelskiego w Polsce.
Na szczególną uwagę zasługiwał także udział gości specjalnych, którzy w swoich rozmowach pokazali, jak wiele wspólnota i zaufanie znaczą w codziennym życiu społecznym. Anna Dereszowska i Patryk Galewski w rozmowie „Wspólnota warta jest rozmowy – o drugim człowieku, zaufaniu i dawaniu szansy” podzielili się refleksjami o budowaniu relacji opartych na empatii i wzajemnym wsparciu, opowiadali o swoich motywacjach do angażowania się w działania społeczne, a także o kolejnych planach. Łukasz Orbitowski w rozmowie z Jarosławem Szubrychtem „Literatura może zmieniać życie – nawet za murami więzienia” opowiadał o sile literatury i jej wpływie na drugiego człowieka. Z kolei Joanna Sadzik, Prezeska Stowarzyszenia Wiosna, w rozmowie z Aleksandrą Bielecką zatytułowanej „Od Paczki do wspólnoty. Dlaczego pomaganie buduje nas wszystkich”, mówiła o tym, jak empatia i wspólne działanie potrafią realnie zmieniać rzeczywistość i budować więzi międzyludzkie.
Pierwszego dnia Kongresu poznaliśmy również laureatów konkursu „Gwiazdy Współpracy Lokalnej” na najlepsze praktyki współpracy. W tegorocznej edycji nagrodzono: Stowarzyszenie Poleskie Psy Ratownicze, Stowarzyszenie Inicjatyw Społecznych INGA oraz Starostwo Powiatowe w Płońsku. Laureaci mieli okazję zaprezentować swoje działania ze sceny, inspirując innych do rozwijania podobnych inicjatyw. Konkurs ma na celu promowanie dobrych praktyk i wzmacnianie idei współdziałania na poziomie lokalnym i zagości na stałe w programie wydarzenia.
III Krajowy Kongres Współpracy Lokalnej po raz kolejny potwierdził, że siła społeczeństwa obywatelskiego tkwi w partnerstwie i współpracy, zwłaszcza tam, gdzie inicjatywy wyrastają z lokalnych potrzeb, a samorządy i organizacje społeczne działają ramię w ramię na rzecz dobra wspólnego.
Kongres odbył się pod patronatem głównym Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego, a partnerem merytorycznym była Fundacja Polska z Natury. Patronatu honorowego udzielili: Komisja Europejska, Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich oraz Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Wydarzenie wspierali również: Związek Miast Polskich, Związek Powiatów Polskich, Związek Gmin Wiejskich RP oraz Unia Metropolii Polskich im. Pawła Adamowicza. Patronem medialnym był portal NGO.pl, a patronem biznesowym – Wydawnictwo C.H. Beck.
Wydarzenie było współfinansowane ze środków programu Komisji Europejskiej CERV – Obywatele, Równość, Prawa i Wartości, a odbyło się w ramach projektu „Building Bridges – Civic Capital in Local Communities”.
Brak komentarza, Twój może być pierwszy.
Dodaj komentarz