Zamknij

O co chodzi z Bazą Azbestową? Czy działania ministerstwa uderzą w źle działające samorządy?

17:35, 24.03.2023 Aktualizacja: 18:02, 24.03.2023
Skomentuj

"Według rządowego Programu Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata 2009–2032 do końca 2032 roku wszystkie wyroby azbestowe mają ulec likwidacji. Tymczasem w raporcie pokontrolnym z października 2022 roku Najwyższa Izba Kontroli informuje, że do tej pory pozbyto się 17% azbestu, a na całkowite pozbycie się tego groźnego dla zdrowia materiału Polska ma szansę dopiero w 2081 roku!"

- napisała w interpelacje poseł Henryka Krzywonos-Strycharska.

W naszym kraju wciąż zalega 7 mln ton tej substancji!

Polecamy portal: https://esip.bazaazbestowa.gov.pl/

Azbest w Czarnem

Jednym z takich miejsc jest gmina Czarne w powiecie człuchowskim, gdzie przez kilka lat w różnych miejscach, na łąkach, nieopodal domostw, zalegały sterty azbestu. W żadne sposób nie zabezpieczone.

Jest również obawa, że na wysypisku w Nadziejewi (PSZOK) mogą być składowane elementy azbestowe pochodzące z krycia dachów.

Na żółto zaznaczono azbest do zbiórki...

Sprawa jest na tyle poważna, że środowiska ekologiczne zaczęły bić na alarm. Również medycy zwracają uwagę na zły wpływ azbestu na zdrowie (a nawet życie) ludzi.

Posłanka Henryka Krzywonos-Strycharska skierowała do ministra rozwoju i technologii w sprawie Programu Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata 2009-2032.

Azbest rakotwórczy!

Azbest jest materiałem o udowodnionym działaniu rakotwórczym, a także powodującym wiele innych groźnych chorób. Zobowiązania Polski dotyczące Programu Oczyszczania Kraju z Azbestu są nie do zrealizowania m.in. z powodu niewystarczającego dofinansowania z budżetu państwa. Środki na ten cel przeznaczone są wyłącznie na demontaż i unieszkodliwianie wyrobów azbestowych, głównie pokryć dachowych. Natomiast materiały i usługi budowlane w tym zakresie są kosztowne i osoby, które chcą wymienić pokrycie dachowe, na to po prostu nie stać.

Źle działa Baza Azbestowa

Innym powodem opóźniania procesu oczyszczania kraju z azbestu jest według NIK nierzetelnie prowadzona inwentaryzacja, w tym źle funkcjonująca Baza Azbestowa. Baza Azbestowa, za której aktualizowanie danych odpowiedzialni są wójtowie, burmistrzowie, prezydenci miast oraz marszałkowie województw, nie jest przez nich monitorowana w odpowiedni sposób. Brak narzędzi do egzekwowania danych od osób fizycznych uniemożliwia odpowiednie inwentaryzowanie stanu wyrobów azbestowych.

Złe prawo

Jako głównego odpowiedzialnego za ten stan rzeczy NIK wskazuje system prawny, który jest tu nieskuteczny. Ministerstwo Rozwoju i Technologii zapowiedziało w ubiegłym roku, że wprowadzi dla osób fizycznych możliwość odpisu podatkowego za materiały i usługi na wymianę azbestu. Niestety, do tej pory te plany nie zostały zrealizowane.

I właśnie w związku z przytoczoną sytuacją opisaną w raporcie Najwyższej Izby Kontroli posłanka Krzywonos-Strycharska skierowała do ministra pytania:

1. Kiedy planowane przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii zmiany w prawie zaczną obowiązywać?

2. Kiedy i jakie działania zamierza podjąć ministerstwo, aby zapewnić sprawne i rzetelne funkcjonowanie Bazy Azbestowej?

* * *

Minister Waldemar Buda odpowiedział

W Ministerstwie Rozwoju i Technologii trwają prace nad projektem ustawy o wyrobach zawierających azbest. W projekcie zawarto szereg zapisów, które powinny przyczynić siędo zwiększenia tempa usuwania wyrobów zawierających azbest. W projekcie uregulowano również podstawy prawne funkcjonowania Bazy Azbestowej oraz kwestie związanez inwentaryzacją wyrobów zawierających azbest. Prace legislacyjne nad projektem ustawy o wyrobach zawierających azbest są kontynuowane na poziomie konsultacji roboczych,m.in. z Ministrem Finansów, Ministrem Rodziny i Polityki Społecznej oraz Ministrem Klimatu i Środowiska. Konsultacje te są niezbędne z uwagi na fakt, że tematyka azbestowa jest niezwykle złożona i obejmuje swym zakresem wiele gałęzi prawa – poza zagadnieniami związanymi z postępowaniem z wyrobami zawierającymi azbest oraz finansowaniem procesu oczyszczania kraju z azbestu, uwzględnia również kwestie związane z prawem pracy (ochrona pracowników), prawem ochrony środowiska (w tym prawem odpadowym) czy prawem budowlanym. Dostrzegając potrzebę zwiększenia wsparcia osób użytkujących wyroby zawierające azbest, chcących je usunąć, równolegle do prac nad projektem ustawy rozpoczęto działania poza legislacyjne we współpracy m.in.z Ministrem Klimatu i Środowiska, Ministrem Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Ministrem Finansów.

W ramach Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi uruchomił program dofinansowania do wymiany w gospodarstwach rolnych pokryć dachu wykonanych z materiałów zawierających azbest. Program realizuje Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Należy zaznaczyć, że to właśnie na terenach wiejskich występuje najwięcej wyrobów zawierających azbest pozostających w dyspozycji osób fizycznych.

W Ministerstwie Rozwoju i Technologii prowadzone są prace w zakresie udoskonalania Bazy Azbestowej, w celu ułatwienia jej obsługi, zwiększenia ilości i jakości informacji gromadzonych w Bazie oraz rozszerzenia dostępu do Bazy Azbestowej. Dla przykładu w grudniu 2022 r. został uruchomiony w Bazie moduł e-learningowy w formie pięciu filmów instruktażowych dotyczących obsługi Bazy Azbestowej tj. logowania i resetowania hasła w Bazie Azbestowej; wprowadzania i edycji: lokalizacji, wyrobu zawierającego azbest i rur azbestowo-cementowych; aktualizacji danych wprowadzonych do systemu oraz przesyłania raportu rocznego. Na bieżąco wprowadzane są ulepszenia na skutek zgłoszeń użytkowników Bazy Azbestowej. Poza tym analizowane są nowe rozwiązania dotyczące Bazy Azbestowej oraz inwentaryzacji wyrobów zawierających azbest w ramach prac nad wyżej wskazanym projektem ustawy.

Należy również wskazać, że organy jednostek samorządu terytorialnego mają możliwość wyegzekwowania informacji o wyrobach zawierających azbest od użytkowników tych wyrobów na podstawie art. 346 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (Dz.U. 2022 r. poz. 2556 z późn. zm). Przepis ten umożliwia nałożenie kary grzywny za nieprzedłożenie wskazanej informacji. Właściwe organy nie korzystają jednak z tej możliwości.

Warto podkreślić, że Polska jest jedynym w UE krajem realizującym plan usunięcia wyrobów zawierających azbest, wyprzedzając tym samym zalecenia Parlamentu Europejskiego dotyczące wprowadzenia na poziomie UE rozwiązań w zakresie tworzenia baz danych o wyrobach zawierających azbest i krajowych planów usuwania azbestu.Z tego względu Unia Europejska wymienia Polskę wśród liderów w zakresie postępowania z wyrobami zawierającymi azbest oraz czerpie z naszych doświadczeń podczas prac nad regulacjami unijnymi.

(Mariusz Sieraczkiewicz/foto JT)

Co sądzisz na ten temat?

podoba mi się 0
nie podoba mi się 0
śmieszne 0
szokujące 0
przykre 0
wkurzające 0
Nie przegap żadnego newsa, zaobserwuj nas na
GOOGLE NEWS
facebookFacebook
twitter
wykopWykop
komentarzeKomentarze

komentarz(0)

Brak komentarza, Twój może być pierwszy.

Dodaj komentarz

0%