Rzeczywistość zaskakuje, nie daj się zaskoczyć

W 2018 uruchomiony został projekt „Rzeczywistość zaskakuje. Nie daj się zaskoczyć – zrób kolonoskopię”, umożliwiający mieszkańcom województwa pomorskiego skorzystanie z darmowych badań profilaktycznych. W związku z aktualną sytuacją w kraju i pandemią koronawirusa, zaplanowane do końca tego roku profilaktyczne badania kolonoskopowe raka jelita grubego zostały wstrzymane do odwołania. Z momentem ustąpienia pandemii mieszkańcy województwa pomorskiego będą mogli ponownie z nich skorzystać.

- Czas pandemii jest stresujący dla nas wszystkich, jednak musimy pamiętać, że oprócz wirusa ogromnym zagrożeniem dla naszego zdrowia są również inne choroby. Dlatego edukacja przeciwnowotworowa jest potrzebna nawet w tak niespokojnym czasie jak dziś – wyjaśnia Małgorzata Kondek, koordynator projektu.

Rak jelita grubego jest nadal drugim najczęstszym nowotworem złośliwym w Polsce.
Każdego roku rozpoznaje się ponad 14 tys. nowych zachorowań. Poddając się badaniu – kolonoskopii – odpowiednio wcześnie i usuwając zmiany przednowotworowe, można zapobiec rozwojowi choroby, która we wczesnym stadium zwykle nie daje żadnych objawów. Badania zmniejszają ryzyko zachorowania na raka jelita grubego nawet o 60-90%.

Od 2000 r. w Polsce realizowany jest program badań przesiewowych raka jelita grubego, w którym udział wzięło ok. 17 tys. osób. Liczba Polaków wykonujących badania z roku na rok jest większa, jednak jest ich 3-krotnie mniej niż np. w Belgii lub Szwecji, gdzie aż 60% obywateli wykonuje profilaktyczną kolonoskopię. Według konsultanta krajowego w dziedzinie gastroenterologii, prof. Jarosława Reguły, badania przesiewowe z użyciem kolonoskopu uchroniły przed rakiem jelita grubego około 10 tys. Polaków.

Wzrost badań kolonoskopowych na terenie województwa pomorskiego to zasługa przeprowadzanej od początku 2018 roku kampanii „Rzeczywistość zaskakuje. Nie daj się zaskoczyć – zrób kolonoskopię”. Kampania skierowana jest do mieszkańców woj. pomorskiego, ze szczególnym uwzględnieniem regionów o najniższym poziomie zgłaszalności na profilaktyczne badania kolonoskopowe. Te regiony to tzw. „białe plamy” i należą do nich: powiat sztumski, bytowski, chojnicki, człuchowski, kościerski, starogardzki oraz kwidzyński.

- Jednym z celów kampanii jest zachęcenie mieszkańców województwa pomorskiego do udziału w darmowych badaniach profilaktycznych – mówi Małgorzata Kondek - Po dwóch latach działań efekty są już widoczne, jednocześnie wiemy, że mamy jeszcze sporo pracy przed sobą. Niestety zgłaszalność na badania kolonoskopowe wciąż jest za niska. Częstym powodem jest strach przed bólem, a także – co zadziwiające – lęk przed wykryciem raka. Kolejną barierą do pokonania jest wstyd oraz odpowiednie przygotowanie się do badania.

Jak przebiega badanie?

Kolonoskopia wykonywana jest w pozycji leżącej przy użyciu endoskopu (kolonoskopu), który zawiera światłowód i kamerkę. Wprowadzany jest on przez odbyt do oczyszczonego jelita grubego. W trakcie badania do jelita wprowadzane jest również powietrze. Ułatwia ono lekarzowi wykonującemu badanie dokładne obejrzenie wnętrza jelita pacjenta w dużym powiększeniu. Jeśli podczas badania wykryte zostaną polipy, lekarz ma możliwość bezbolesnego usunięcia ich i przekazania do laboratorium. Jeżeli z powodów medycznych nie będzie można usunąć polipów podczas badania, pacjent zostanie skierowany do dalszej diagnostyki i usunięcia ich w warunkach szpitalnych w ustalonym terminie. Dla większości osób badanie jest bezbolesne i bezpośrednio po nim można wrócić do codziennych obowiązków. Kolonoskopię można również wykonać w znieczuleniu ogólnym, po spełnieniu odpowiednich kryteriów. Badanie trwa około 15-30 minut. 

Do kogo skierowany jest projekt?
Projekt pn. „Profilaktyka raka jelita grubego szansą na wydłużenie aktywności zawodowej mieszkańców województwa pomorskiego" skierowany jest do kobiet i mężczyzn aktywnych zawodowo:

• w wieku 50-65 lat, którzy nie mają objawów raka jelita grubego
• w wieku 40-65 lat bez objawów raka jelita grubego, które miały w rodzinie krewnego pierwszego stopnia (rodzice, rodzeństwo, dzieci) z rakiem jelita grubego  
• sób w wieku 20-65 lat, pochodzących z rodziny z zespołami genetycznymi, które nie miały badania (kolonoskopii) w ciągu ostatnich 10 lat.

Po ustąpieniu pandemii będzie można ponownie umówić się na badanie przez Formularz zgłoszeniowy na stronie www projektu: https://kolonoskopia.copernicus.gda.pl/umow-badanie/
lub zadzwonić na infolinię pod numer 58 727 01 30.
Do tej pory z badania skorzystało 3350 osób z województwa pomorskiego.

Lista ośrodków w województwie pomorskim wykonujących badania w ramach projektu :

COPERNICUS PL Sp. z o.o. im. M. Kopernika
Nowe Ogrody 1-6, 80-803 Gdańsk
tel. (58) 764 05 25

COPERNICUS PL Sp. z o.o. św. Wojciecha
Jana Pawła II 50, 80-462 Gdańsk
tel. (58) 768 43 83

Szpital Specjalistyczny w Kościerzynie
Piechowskiego 36, 83-400 Kościerzyna
tel. 887 780 281

Medpharma Zakład Opieki Zdrowotnej S.A.
Jana Pawła II 5, 83-200 Starogard Gdański
tel. (58) 56 240 18

Medical Medycyna Sp. z o.o.
Wojska Polskiego 5A, 83-110 Tczew
tel. 600 430 493

Głównym realizatorem projektu i zarazem Partnerem Wiodącym jest COPERNICUS PL Sp. z o.o. – jeden z największych pomorskich samorządowych podmiotów leczniczych. Projekt współfinansowany jest przez Unie? Europejska? w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020.

Za realizację kampanii „Rzeczywistość zaskakuje. Nie daj się zaskoczyć – zrób kolonoskopię” od początku jej trwania odpowiada Strategia 360, trójmiejska agencja z ponad 20-letnim doświadczeniem w branży marketingowej.

Projekt wraz z kampanią zakończy się 31.12.2020 r. Mamy nadzieje, że w długotrwałej perspektywie spowoduje on wykreowanie wśród mieszkańców prawidłowych postaw prozdrowotnych.
Chętni będą mogli kontynuować badania w ramach bezpłatnego programu badań przesiewowych.