Prawnik to pojęcie, które w języku używanym codziennie, kojarzy się najczęściej z osobami w długich czarnych togach, które przed sądem reprezentują interesy swoich klientów. Reprezentacja w sądzie (a także przed innymi instytucjami) należy zadań adwokatów, a także radców prawnych. Pojęcie prawnika jest jednak pojęciem bardzo szerokim i najprościej mówiąc oznacza osobę, która ukończyła wyższe studia prawnicze i otrzymała tytuł magistra prawa.
Ukończenie studiów prawniczych i odebranie dyplomu jest jednak tylko jednym z etapów, które trzeba zaliczyć na drodze do wykonywania zawodu adwokata, radcy prawnego czy sędziego. Studia prawnicze w Polsce są jednolitymi studiami magisterskimi, oznacza to, że edukacja na uczelni trwa 5 lat i kończy się złożeniem pracy magisterskiej.
Prawnik to określenie osoby, która ukończyła studia prawnicze, jako że jest to pojęcie bardzo szerokie, prawnikiem może być określony sędzia Sądu Najwyższego, jak i osoba, która jako magister prawa pracuje w dziale prawnym w korporacji. Mówiąc wprost - aby zostać prawnikiem, wystarczy ukończyć jednolite studia prawnicze i zdobyć tytuł magistra.
Warto podkreślić, że prawnik to najniższy stopień zawodowy wśród zawodów prawniczych i nie posiada wielu kompetencji, których uzyskanie najczęściej wymaga ukończenia aplikacji i zdania egzaminu państwowego. Studia prawnicze trwają co do zasady 5 lat. W trakcie tego okresu studenci zdobywają wiedzę z poszczególnych gałęzi prawa. Do najważniejszych z nich należy prawo cywilne, prawo karne i prawo administracyjne. Równie ważne z punktu widzenia wykonywania zawodu jest poznanie procedur związanych z dochodzeniem swoich praw w sprawach cywilnych, jak i poznanie procedury karnej. Prawo jako kierunek studiów w Polsce postrzegany jest jako kierunek trudny, wymagający poświęcenia wielu godzin na naukę przepisów i zapamiętywanie zawartości kodeksów. Kolejnym utrudnieniem edukacji są dynamiczne zmiany w przepisach, które wymagają od studentów czujności i umiejętności dostosowania swojej wiedzy to aktualnie obowiązującego stanu prawnego.
Prawnicy, magistrzy prawa mają wiele możliwości w kontekście poprowadzenia swojej dalszej ścieżki zawodowej. Mogą oni zająć się pracą zawodową, na przykład w charakterze specjalisty do spraw prawnych w dużej firmie lub korporacji - które najczęściej posiadają w swojej organizacji specjalne działy prawne.
Bardzo często osoby, które ukończyły studia prawnicze chcą kontynuować swoją edukacje, która pozwoli uzyskać uprawniania do wykonywania jednego z zawodów prawniczych. W Polsce takimi zawodami są:
Aby wykonywać jeden z powyższych zawodów należy ukończyć aplikację, która trwa od 2 do 3 lat i 6 miesięcy (w zależności od wyboru aplikacji).
Jak to już zostało wspomniane, prawnikiem jest osoba, która po prostu ukończyła studia prawnicze i nie kontynuowała dalszej edukacji prawniczej. Osoba taka nie ma wystarczających uprawnień do reprezentowania innych osób przed sądem i innymi urzędami jako profesjonalny pełnomocnik.
Adwokat - tak jak prawnik, jest magistrem prawa, jednak w odróżnieniu od prawnika osoba taka zdała egzamin adwokacki po uprzednio odbytej aplikacji. Każdy adwokat podlega pod właściwą miejscowo okręgowa radę adwokacką. Ma możliwość występowania jako profesjonalny pełnomocnik w sprawach cywilnych, karnych, gospodarczych, prawa pracy oraz w sprawach kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.
Oprócz koloru żabotu (adwokaci noszą zielone żaboty, natomiast radcowie niebiescy) pomiędzy tymi dwoma zawodami występują także inne różnice. Do 2015 roku różnice między radcami, a adwokatami były znaczące, powodem tego było ograniczenie nałożone przepisami prawa na radców prawnych. Mogli oni występować w charakterze profesjonalnych pełnomocników jedynie w sprawach cywilnych. Obecnie uprawnienia zawodowe adwokatów i radców są takie same. Radca prawny może jednak wykonywać swoje obowiązki w ramach umowy o pracę, poza świadczeniem usług we własnej kancelarii radcowskiej. Natomiast adwokat nie ma możliwości zawierania umów o prace, swoje usługi może świadczyć wyłącznie w kancelarii - własnej lub w ramach spółki z innym adwokatem lub radcą prawnym. Radca prawny ma zatem szersze możliwości zawodowe.