Gruchała: nie zajęli się skargą...

„Radni większości nie zajęli się skargą mieszkańca, co wywołało burzliwą reakcję opozycji. Ich zdaniem władze ignorują głos obywateli. Burmistrz Arseniusz Finster tłumaczył decyzję… sugerując, że nie wiadomo, kto jest autorem pisma. Arseniuszowi Finsterowi i Adamowi Kopczyńskiego jest z tego powodu bardzo wesoło. Mądrość ludowa twierdzi "Ten się śmieje, kto się śmieje ostatni.” - podkreśla Michał Gruchała z Chojnickiego Dialogu.

Generalnie bardzo rzadko zdarza się, rada gminy, w której większość ma włodarz, za zasadne uważa skargi wnoszone przez mieszkańców.

W takich przypadkach najczęściej stosowana jest dyscyplina partyjna (polityczna), która z zasady oddala skargi mieszkańców, nawet jeśli mają one poważne podstawy.

Dlatego w przypadku podejrzeń zaistnienia przestępstwa należy sprawy od razu kierować do sądów lub organów ścigania, gdyż oddalona skarga nie podlega odwołaniu.

Czy można zaskarżyć uchwałę rady gminy o rozpatrzeniu skargi na działanie burmistrza?

„Mimo, że uchwały rady gminy co do zasady mogą zostać zaskarżane do sądu administracyjnego, jeśli naruszają czyjś interes prawny lub uprawnienie (co przewiduje art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym), to jednak możliwość taka nie zachodzi w przypadku uchwały rady gminy wydanej w następstwie złożenia skargi na działanie wójta.

Postępowanie w sprawie skarg i wniosków nie jest bowiem postępowaniem dwuinstancyjnym. Rozpatrzenie skargi kończy się wydaniem uchwały przez radę gminy, jednak uchwała ta nie jest decyzją administracyjną ani innym aktem administracyjnym rozstrzygającym o prawach lub obowiązkach skarżącego – ma ona jedynie charakter zawiadomienia, toteż nie podlega kontroli instancyjnej.

Jak wskazano m.in. w postanowieniu NSA z 12.03.2013 r., I OSK 318/13: w sprawach dotyczących postępowania skargowego nie przysługuje skarga do sądu administracyjnego. Działania podejmowane przez organ w trybie postępowania w sprawie skarg i wniosków, normowane przepisami działu VIII k.p.a., nie mają formy aktu lub czynności, o jakich mowa w art. 3 § 2 p.p.s.a.

Odmowne załatwienie skargi przez radę gminy kończy zatem postępowanie w tym zakresie i nie podlega kontroli sądów administracyjnych.” - informuje mecenas Łukasz Siewielski.

* * *

Dodatkową formą upublicznienia skargi może być nagłośnienie jej medialnie. Przekazanie informacji o działaniach włodarza mediom, zorganizowanie konferencji prasowej, protestu ulicznego czy udzielenie wywiadu.

Jednak najważniejsze w tym procesie jest pozyskanie wsparcie organizacji strażniczej, która na co dzień zajmuje się monitorowaniem działań władzy oraz może pomóc od strony prawnej.

Michał Gruchała poleca kontakt z Siecią Obywatelską Watchdog Polska

Skarga

Kiedy masz zastrzeżenia do pracy wójta czy rady gminy, zauważysz nieprawidłowości w funkcjonowaniu urzędu gminy czy jakiejś gminnej jednostki, możesz złożyć na nich skargę.

Każdy ma prawo składać petycje, wnioski i skargi w interesie publicznym, własnym lub innej osoby za jej zgodą do organów władzy publicznej oraz do organizacji i instytucji społecznych w związku z wykonywanymi przez nie zadaniami zleconymi z zakresu administracji publicznej. Tryb rozpatrywania petycji, wniosków i skarg określa ustawa.

art. 63 Konstytucji

Przedmiotem skargi może być w szczególności zaniedbanie lub nienależyte wykonywanie zadań przez właściwe organy albo przez ich pracowników, naruszenie praworządności lub interesów skarżących, a także przewlekłe lub biurokratyczne załatwianie spraw.

art. 227 Kodeksu postępowania administracyjnego

Jeżeli będzie ona dotyczyła wójta, to należy ją złożyć do rady gminy, a jeśli to prace rady budzą zastrzeżenia, to skarga powinna trafić do wojewody lub regionalnej izby obrachunkowej (w sprawach finansowych). 

Odpowiedź musi nastąpić bez zbędnej zwłoki (czyli możliwie szybko), nie później jednak niż w ciągu miesiąca od daty złożenia skargi. 

Skargę można wysłać pocztą elektroniczną, faksem, ustnie do protokołu, za pośrednictwem platformy ePUAP lub tradycyjnie, pisemnie. W przypadku niezałatwienia skargi w terminie można skorzystać z art. 36-38 KPA, czyli z ponaglenia. Jeśli nie zostanie uwzględniona, nie przysługuje nam skarga do sądu.

Specjalna komisja w radzie

Jeśli składasz wniosek, skargę lub petycję do rady gminy, w pierwszej kolejności zajmie się nią specjalna komisja – skarg, wniosków i petycji. W jej posiedzeniu możesz uczestniczyć. Zasady i tryb jej działania określa statut gminy. Warto przyjrzeć się przepisom statutu poświęconym komisji skarg, wniosków i petycji, z nich dowiemy się również, czy na przykład statut nałożył na radę obowiązek informowania o posiedzeniu. 

Ostateczną decyzję dotyczącą skargi podejmie cała rada w obowiązkowym głosowaniu utrwalającym imienny wykaz głosów oddanych przez poszczególnych radnych. Jeśli Rada Gminy nie podejmie stosownej uchwały w terminie 30 dni od złożenia skargi, skarżący może wnieść ponaglenie z art. 37 KPA.

Skarga uznana za zasadną nie jest jednoznaczna z podjęciem jakiegoś działania (np. celem wyciągnięcia konsekwencji za naruszenie). Często jest to po prostu potwierdzeniem racji skarżącego.