23 grudnia 2024 roku Zarząd Województwa Pomorskiego zadecydował na swoim posiedzeniu o podjęciu uchwały w sprawie przyjęcia projektu Audytu Krajobrazowego Województwa Pomorskiego i przeprowadzeniu procesu jego opiniowania. Podjęta w tej sprawie decyzja stanowi kluczowy etap prac związanych z jego opracowaniem zainicjowanych z końcem 2018 roku.
- Audyt krajobrazowy naszego województwa to wielka szansa na zachowanie niepowtarzalnych miejsc przyrodniczych, które dziś coraz bardziej są narażone na ingerencję człowieka, która może na zawsze pozbawić nas walorów mających również wpływ na klimat i czyste powietrze. Zagrożeń jest bardzo dużo. W projekcie audytu z kart krajobrazu możemy dowiedzieć się, że również na terenie naszej gminy występują takie zagrożenia. Mowa tu o zagrożeniach zewnętrznych wynikających z gospodarki wodnej oraz gospodarki leśnej i naturalnych procesów przyrodniczych. Nie mniej jednak prowadzący audyt stwierdzili wskazania do do typowania krajobrazu priorytetowego. Są to między innymi: tereny w Dolinie Gwdy, gdzie mamy do czynienia z grądem subatlantyckim, niżowym łęgiem jesionowo-olszowy i kontynentalnymi borami mieszanymi sosnowo-dębowymi. Jak typ regionu historyczno-kulturowego mowa jest o Borach Tucholskich, Kociewiu i Kaszubach zachodnich. Kolejny obszar wytypowania krajobrazu priorytetowego to Pojezierze Północnokrajeńskie, gdzie kontynentalne bory mieszane sosnowo-dębowe uzupełniają olsy środkowoeuropejskie. To swornigacki podokręg geobotaniczny. Natomiast w podokręgu debrzanowskim mamy do czynienia z żyzną buczyną niżową, kontynentalnymi borami mieszanymi sosnowo-dębowymi oraz acydofilnym pomorskim lasem bukowo-dębowym. Dla nas, mieszkańców wygląda to jak coś naturalnego, co widzimy od lat. Audyt krajobrazowy jednoznacznie pokazuje, jak ważne walory przyrodnicze występują na terenie naszej gminy. Czy mamy je zniszczyć, czy zostawić następnym pokoleniom? - podkreśla Jerzy Terechów, radny gminy Czarne w powiecie człuchowskim.
Jego celem jest identyfikacja krajobrazów występujących na terenie całego województwa wraz z określeniem ich cech charakterystycznych oraz oceną wartości każdego z nich. Jest sporządzany przez samorząd regionalny nie rzadziej niż raz w ciągu dwudziestu lat, stanowiąc tym samym najbardziej kompleksową analizę przestrzeni regionu, obejmującą w szczególności elementy przyrodnicze i kulturowe o największym wpływie na ocenę krajobrazu i jego walorów. W związku z wprowadzeniem audytu do porządku prawnego jako zupełnie nowego aktu planowania przestrzennego jest on obecnie sporządzany po raz pierwszy w historii. Jego wyniki będą uwzględniane między innymi w innych aktach planowania przestrzennego sporządzanych na poziomie lokalnym, w tym również będących przedmiotem uzgodnienia zarządu województwa.
Podstawę do sporządzenia audytu krajobrazowego stanowi rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 stycznia 2019 roku w sprawie sporządzania audytów krajobrazowych, które zostało zmienione rozporządzeniem z dnia 19 października 2022 roku. Zapisy rozporządzenia precyzyjnie określają metodykę postępowania w toku sporządzenia projektu audytu krajobrazowego. Sprawozdaniem z realizacji poszczególnych elementów procedury jest między innymi część opisowa Audytu Krajobrazowego Województwa Pomorskiego, która stanowi wprowadzenie do jego interpretacji. Ważnym i dodatkowym, niewynikającym z określonej przepisami procedury etapem prac nad sporządzeniem kart charakterystyki i oceny krajobrazu była współpraca z samorządami lokalnymi posiadającymi największą znajomość specyfiki ocenianych jednostek krajobrazowych oraz sytuacji planistycznej w ich obrębie.
Audyt krajobrazowy jest nową procedurą oceny walorów krajobrazowych, której celem jest identyfikacja krajobrazów występujących na terenie całego województwa, a także wskazanie krajobrazów szczególnie cennych ze względu na swoje wartości przyrodnicze, kulturowe, historyczne lub estetyczno-widokowe, które określane są mianem krajobrazów priorytetowych. Każdy z tych krajobrazów ma swój unikalny i niepowtarzalny charakter, na który wpływ miały zarówno występujące na danym terenie uwarunkowania przyrodnicze, jak i zmieniające się na przestrzeni wieków uwarunkowania kulturowe.
Na terenie województwa pomorskiego wydzielono łącznie 1793 jednostki krajobrazowe, spośród których 152 zostało zidentyfikowanych jako krajobrazy priorytetowe. Dla obszarów tych dokonano między innymi identyfikacji zagrożeń dla możliwości zachowania wartości krajobrazów oraz określono rekomendacje i wnioski dotyczące kształtowania i ochrony krajobrazów.
Zgodnie z metodyką sporządzania audytów krajobrazowych określoną przepisami rozporządzenia dokonano również analizy zagrożeń oraz wskazania rekomendacji i wniosków dla jednostek krajobrazowych w obrębie wybranych form ochrony przyrody oraz dziedzictwa kulturowego. Na powyższe formy w województwie pomorskim składają się dwa parki narodowe, ponad sto rezerwatów przyrody, dziewięć parków krajobrazowych, czterdzieści sześć obszarów chronionego krajobrazu, dwa rezerwaty Biosfery UNESCO Człowiek i Biosfera, trzy parki kulturowe, a także jeden obiekt znajdujący się na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO i dwa obiekty proponowane do umieszczenia na tej liście.
Ważną częścią audytu krajobrazowego jest katalog lokalnych form architektonicznych, który stanowi zbiór charakterystycznych cech i detali dotyczących wybranych obszarów zabudowy wyróżniających się tradycyjną architekturą regionalną. Katalog ma sprzyjać nie tylko zachowaniu tożsamości i zmierzać do osiągnięcia większej harmonii pomiędzy nowymi obiektami oraz zachowaną zabudową o charakterze historycznym, ale ma mieć również potencjał popularyzatorski, służący podtrzymaniu i wzmacnianiu tradycji oraz specyfiki i tożsamości lokalnej konkretnych rejonów województwa pomorskiego poprzez zachowanie i kontynuację regionalnych cech budownictwa we współczesnej architekturze. W obrębie województwa pomorskiego, z uwagi na złożoną specyfikę krajobrazu i dziedzictwa kulturowego ulegającego na przestrzeni wieków zróżnicowanym wpływom społecznym i kulturowym, zaproponowano cztery katalogi lokalnych form architektonicznych dedykowanych wybranym obszarom w obrębie Żuław Wiślanych, osadom leśnym w obrębie Borów Tucholskich, tradycyjnej zabudowie miejscowości nadmorskich oraz położonej na Ziemi Słowińskiej tradycyjnej zabudowie szachulcowej tak zwanej Krainy w Kratę.
Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym Zarząd Województwa Pomorskiego przed przedłożeniem projektu do uchwalenia przez Sejmik Województwa Pomorskiego jest zobowiązany do zasięgnięcia opinii o przygotowanym projekcie Audytu Krajobrazowego Województwa Pomorskiego przez wskazane w ustawie organy. Należą do nich w szczególności rady wszystkich gmin znajdujących się na terenie województwa pomorskiego. Z tego względu, w toku prac nad projektem audytu krajobrazowego, w okresie od marca do lipca zorganizowano cykl spotkań roboczych z przedstawicielami samorządów lokalnych, na terenie których zidentyfikowane zostały krajobrazy priorytetowe.
Spotkania odbywały się w różnych częściach regionu charakteryzujących się odmienną specyfiką przestrzeni województwa, co stanowiło dobre tło dyskusji na temat sposobu kształtowania i ochrony krajobrazu w obrębie zidentyfikowanych krajobrazów priorytetowych. Zgodnie z przepisami ustawy opinie dotyczące projektu Audytu Krajobrazowego Województwa Pomorskiego będą mogły zostać przedstawione również przez Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gdańsku i Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków jako organy odpowiadające za ochronę przyrody oraz zabytków, a także dyrektorów parków narodowych z terenu naszego województwa oraz Dyrektora Pomorskiego Zespołu Parków Krajobrazowych. Wszystkie organy uprawnione do przedstawienia opinii o przedłożonym projekcie mają na to trzydzieści dni od momentu przekazania im projektu audytu krajobrazowego do zaopiniowania.
Zebranie opinii od właściwych organów pozwoli na wprowadzenie do projektu ewentualnych zmian, a następnie zatwierdzenie kolejnego projektu przez Zarząd Województwa Pomorskiego i przeprowadzenie konsultacji społecznych, w których udział będą mogli wziąć zarówno mieszkańcy regionu, jak też organizacje społeczne. Przewidywany termin przeprowadzenia konsultacji to koniec pierwszego kwartału 2025 roku. Skierowanie projektu pod obrady Sejmiku Województwa Pomorskiego powinno nastąpić w pierwszej połowie 2025 roku.
Jedną z form zapoznania się z dokumentacją Audytu Krajobrazowego Województwa Pomorskiego jest uruchomiony w tym celu portal mapowy, którego celem jest sprawny dostęp do kart jednostek krajobrazowych, które stanowią podstawowe opracowanie dotyczące charakterystyki i oceny krajobrazu oraz zidentyfikowanych zagrożeń i rekomendacji i wniosków.
Dowiedz się więcej o Audycie Krajobrazowym Województwa Pomorskiego
Przeglądaj portal mapowy dotyczący projektu Audytu Krajobrazowego Województwa Pomorskiego
0
0
0
0
0
0
Brak komentarza, Twój może być pierwszy.
Dodaj komentarz