Bełbot: historia przedwojennej Gdyni powinna być cały czas przypominana

Marcin Bełbot, radny Gdyni postanowił przywołać działania obywateli II Rzeczypospolitej, którzy mieli również wpływ na rozwój Gdyni i Pomorza.

Dziś z inicjatywy radnego Bełbota, który w wakacje odwiedził Mauzoleum Janta-Połczyńskich w Raciążu k/Tucholi, przypomnijmy postać Marii Janta-Połczyńskiej – matki chrzestnej żaglowca „Dar Pomorza”. Ojcem chrzestnym był Eugeniusz Kwiatkowski. Uroczystość chrztu miała miejsce 13 lipca 1930.

- To bardzo ważne, by pamiętać i przypominać! Gdynię budowało wielu zacnych i wybitnych Polaków z całego kraju. Dla większości gdynian nazwiska Antoniego Abrahama, Eugeniusza Kwiatkowskiego czy Tadeusza Wendy są rozpoznawalne. Jednak w gronie osób, które ukształtowały nasze miasto w okresie międzywojennym są setki postaci, które działały w konkretnych obszarach aktywności społecznej, gospodarczej czy państwowej. Taką wybitną postacią jest Maria Janty-Połczyńska, która wspólnie z Eugeniuszem Kwiatkowskim przyjęła funkcję pary chrzestnych "Daru Pomorza", będąc również inicjatorką wykonania i przekazania sztandaru jednostki. To wspaniała historia wspaniałej kobiety. W tym roku odwiedziłem w Raciążu mauzoleum, w którym jest pochowana. I właśnie dziś, 23 listopada przypada rocznica złożenia jej ciała w grobie rodzinnym. Było to w 1985 roku, po 15 latach spoczywania na Cmentarzu Górczyńskim w Poznaniu - mówi Marcin Bełbot.

Na zdjęciu: uroczystość chrztu i podniesienia bandery na "Darze Pomorza". Flagę marynarzom Maria Janty-Połczyńska przekazuje wspólnie z Eugeniuszem Kwiatkowski.

* * *

Maria Janta-Połczyńska zd. Komierowska (1880-1970)

Wykształcenie podstawowe otrzymała w domu pod kierunkiem nauczycieli prywatnych. W latach 1892-1896 była uczennicą Zakładu SS Urszulanek we Wrocławiu, a rok następny spędziła w Królewskiej Fundacji w Dreźnie. Po powrocie do domu zajmowała się nauczaniem młodszej siostry, a w 1899 r. założyła nielegalną szkółkę dla dzieci wiejskich, ucząc je w kaplicy dworskiej. W 1900 r. zwiedziła po raz pierwszy Włochy, dwa lata potem Niemcy, Austrię i Galicję, w roku 1910 - Francję, gdzie bywała wielokrotnie. Wcześniej poznała Warszawę i zabór rosyjski.

W czerwcu 1902 r. wyszła za mąż za Leona Janta-Połczyńskiego.

Po ślubie zamieszkała w rodzinnym majątku Połczyńskich w Wysokiej.

Urodziła trójkę dzieci: Macieja (1903-1940), Leontynę (ur. 1904) i Adama (ur. 1906).

Na zdjęciu: rodzina Janta-Połczyńskich. Chrzciny Macieja Janty-Połczyńskiego, syna Leona i Marii z Komierowskich, 1903 r. Od prawej Roman Komierowski, Stanisław Janta-Połczyński, z Maciejem na ręku Stanisław Kurnatowski, Helena Janta-Połczyńska, Maria Romanowa Komierowska, Franciszka Komierowska. Stoi Maria Janta-Połczyńska, na podłodze klęczy Eleonora Komierowska.

Mieszkając w Wysokiej pilnowała w czasie nieobecności męża-posła gospodarstwa. Towarzyszyła mu jako patronowi pomorskich kółek rolniczych i wybitnemu działaczowi zaboru w licznych wyjazdach. Włączyła się w szeroką działalność kobiet pomorskich.

W 1911 r. należała do grona założycielek Towarzystwa Ziemianek Pomorskich. Z jej inicjatywy powstały koła w Tucholi (1911, prezesowała tam do 1926 r.), Sępólnie Krajeńskim (1918), Kartuzach (1931). W 1927 r. założyła w Pelplinie Sodalicje Mariańską Pań Wiejskich, której patronował ks. bp Stanisław Okoniewski.

W 1917 r. zorganizowała obchody kościuszkowskie w Wysokiej i okolicy, a w Tucholi założyła Kółko Oświatowe skupiające ok. 40 członków. W latach 1918-20 towarzyszyła mężowi w działaniach związanych z powrotem Pomorza do Polski, prowadząc pracę oświatową jako organizatorka i nauczycielka kursów językowych dla kandydatów na urzędników i nauczycieli.

Zaangażowała się również w akcję "Ratujcie Dzieci" oraz działalność na rzecz plebiscytów na Warmii i Mazurach oraz na Śląsku.

W latach 1922-26 redagowała dodatek "Ziemianka Pomorska" do organu Kółek Rolniczych "Kłosy". Jako prezeska Towarzystwa Ziemianek Pomorskich w latach 1926-29 kierowała przygotowaniem zbiorów pomorskich do Pawilonu Ziemianek i Włościanek na Powszechnej Wystawie Krajowej w Poznaniu w 1929 r.

W ramach Pomorskiego Towarzystwa Rolniczego przewodniczyła Komisji Kół Gospodyń Wiejskich popularyzując w nich wiedzę rolniczą i kulturę życia codziennego oraz sztukę ludową, w tym zwłaszcza haft kaszubski.

W 1930 r. została wraz z Eugeniuszem Kwiatkowskim matką chrzestną "Daru Pomorza", któremu ofiarowała bogato haftowany sztandar, dar pomorskich organizacji kobiecych.

Zmarła w Poznaniu 20 stycznia 1970 r. Pochowano ją obok męża na Cmentarzu Górczyńskim w Poznaniu, jednak 23 listopada 1985 r. ich prochy zostały przeniesione do mauzoleum rodzinnego w Raciążu koło Tucholi.