Komenda Miejska Policji poszukuje... RODZIN PRZEDWOJENNYCH POLICJANTÓW

Wraz z Wyższą Szkołą Administracji i Biznesu w Gdyni oraz Urzędem Miasta Gdyni, Muzeum II Wojny Światowej Komenda Miejska Policji w Gdyni poszukuje materiałów, które mogły by wspomóc badania naukowe odnośnie strat osobowych Policji Państwowej w garnizonie gdyńskim podczas II wojny światowej.

Projekt badawczy Martyrologia gdyńskich policjantów w czasie II wojny światowej powstał z myślą o naukowym zbadaniu strat osobowych jakie poniosła Policja Państwowa wśród gdyńskich Policjantów. Dotychczas ten element gdyńskiej historii nie został zbadany.

Wstępne dane pozwalają stwierdzić, że straty osobowe policjantów w Gdyni mają swoją odrębną specyfikę, odmienną od losów policjantów w pozostałej części kraju. Na ogólną liczbę 280 funkcjonariuszy tego garnizonu, w czasie II Wojny Światowej zginęło 62, co stanowi 22% stanu osobowego. Polegli w obronie Gdyni we wrześniu 1939 r., zostali zamordowani w Piaśnicy oraz radzieckich i nazistowskich obozach.

Poszukujemy wszelkich materiałów, które mogły by wspomóc badania. Ich pobocznym efektem może być powstanie monografii o dziejach gdyńskiej policji.

Badania rozpoczęto od ustalenia imiennej listy gdyńskich policjantów. Dotychczas ustalono ponad 400 nazwisk, w niektórych przypadkach z dodatkowymi informacjami o osobach. Badania archiwalne uzupełniane są informacjami i pamiątkami pochodzącymi od rodzin przedwojennych gdyńskich policjantów.

Prosimy rodziny przedwojennych policjantów o kontakt w celu wspomożenia badań.

Dane kontaktowe:

email: [email protected], tel.: +4858 66 21 200

email: [email protected], tel.: +4858 66 21 600

"(...) W momencie najazdu Niemiec hitlerowskich na Polskę funkcjonariusze jako przedstawiciele służb mundurowych przystąpili do natychmiastowych działań. W ramach Komendy Policji Państwowej w Gdyni utworzono Kompanię Rezerwy Policji w liczbie 700 osób. Niestety brak jest informacji dotyczących bezpośrednich walk tej formacji. Działania wojenne w Gdyni trwały do 14 września nad ranem, gdy wojska niemieckie zajęły miasto i port.
 
Przed wizytą Hitlera na Pomorzu Niemcy zażądali zakładników, którzy mieli być gwarantem bezpieczeństwa dla Kanclerza III Rzeszy. Liczba ta wyniosła około 100 osób. Na ochotnika zgłosiła się również grupa funkcjonariuszy Policji Państwowej. Po zakończeniu wizyty Hitlera Niemcy zaczęli zwalniać zakładników wydając im tzw. dokument zwolnienia. Nazwiska zwolnionych znalazły się w księdze ścigania, czyli wśród nazwisk Polaków przewidywanych w pierwszej kolejności do aresztowań ramach akcji policyjnej "Tanenberg".
 
Osoby wymienione w księdze ścigania były zatrzymywane i przetrzymywane w więzieniach w Gdyni, Wejherowie i na terenie dawnego Etapu Emigracyjnego. Zatrzymani Policjanci wraz z innymi Polakami, uznanymi przez Niemców za niebezpiecznych zostali rozstrzelani w lasach Piaśnicy - 11 listopada 1939 roku, w Dzień Niepodległości oraz Święto Policji Państwowej.”
 
Fragment książki Marka Chrabkowskiego, "Historia Gdyńskiej Policji".

REALIZATOR PROJEKTU:

Wyższa Szkoła Administracji i biznesu im. Eugeniusza Kwiatkowskiego w Gdyni - Katedra Bezpieczeństwa

WSPÓŁPRACA:
Urząd Miejski w Gdyni
Muzeum Drugiej Wojny Światowej.

W okresie międzywojnie specyficzna sytuacja panowała w Gdyni. Początkowo istniał tam Posterunek Policji (15 osób) podporządkowany KP PP w Wejherowie. Następnie po rozporządzeniu prezydenta RP z 20 października 1926 r. powołującym w Gdyni siedzibę władz powiatowych (tzw. powiat morski), powołano tam komisariat PP. Ponadto powstały posterunki na Oksywiu i Kamiennej Górze. W 1936 r. na czele Policji w Gdyni stał Komendant Miejski (komisarz Władysław Głuchowski) dysponujący 160 funkcjonariuszami, którzy pracowali w trzech komisariatach (jeden portowy) oraz w pięciu posterunkach (kolejowe w Gdyni, Kamiennej Górze, Chyloni, Oksywiu i Witominie).