Praca w trudnych warunkach: marynarzy najwięcej z pomorskiego

Wśród zatrudnionych są tacy, którzy wykonują pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. To prace związane z czynnikami ryzyka lub takie, które wymagają szczególnej odpowiedzialności i sprawności psychofizycznej. W ubiegłym roku takich osób na Pomorzu było ponad 20 tys.

Płatnik składek przekazuje do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na druku ZSWA informację o pracowniku, za którego opłaca składki na Fundusz Emerytur Pomostowych. Za 2023 r. ten dokument złożyło blisko 8 tys. płatników za prawie 303 tys. pracowników, którzy wykonywali prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze.

Prace w szczególnych warunkach są związane z czynnikami ryzyka, które z wiekiem mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia. Wykonuje się je w szczególnych warunkach środowiska pracy, determinowanych siłami natury (pod ziemią, na wodzie i w wodzie lub w powietrzu) lub procesami technologicznymi (w gorącym lub zimnym mikroklimacie, ciężkie prace fizyczne czy prace w warunkach podwyższonego ciśnienia).

Mimo zastosowania odpowiedniej profilaktyki prace takie stawiają przed pracownikami wymagania, które przekraczają poziom ich możliwości, ograniczony m.in. wiekiem.

Prace o szczególnym charakterze natomiast wymagają szczególnej odpowiedzialności i sprawności psychofizycznej, aby ich wykonywanie nie zagrażało bezpieczeństwu publicznemu. Predyspozycje do takiej pracy zmniejszają się przed osiągnięciem wieku emerytalnego z powodu pogorszenia sprawności psychofizycznej, związanego ze starzeniem się.

Osoby, które wykonywały prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze z  województwa pomorskiego stanowią 6,6 proc. takich pracowników w Polsce. W strukturze wiekowej największy odsetek stanowiły osoby w wieku 55 – 54 lat, których było 16,7 proc.

Średni wiek osób, które wykonywały prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze był mało zróżnicowany w poszczególnych województwach. Na Pomorzu wyniósł dla mężczyzn – 45 lat (najmniej w kraju), a dla kobiet – 44,1 roku.

Najliczniejszą grupą wśród osób, które na Pomorzu pracowały w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze byli kierowcy autobusów, trolejbusów oraz motorniczy tramwajów w transporcie publicznym - 15,3 proc., kolejni byli maszyniści pojazdów i kierownicy pociągów - 6,5 proc, zaś trzecie miejsce należy do personelu, który sprawuje opiekę nad mieszkańcami domów pomocy społecznej dla przewlekle psychicznie chorych, niepełnosprawnych intelektualnie dzieci i młodzieży lub dorosłych – 6,1 proc.

Mieszkańcy Pomorza to 59,6 proc. wszystkich, którzy pracowali na statkach żeglugi morskiej.

Kolejni byli pracownicy morskich platform wiertniczych 53,4 proc. i rybacy morscy 49,3 proc. Pierwszą piątkę zmykali pracujący fizyczne ciężko i bezpośrednio przy przeładunku w ładowniach statku 45,5 proc. i osoby, które wykonywały prace bezpośrednio przy spawaniu łukowym lub cięciu termicznym w pomieszczeniach o bardzo małej kubaturze, z utrudnioną wentylacją (podwójne dna statków, zbiorniki, rury itp.), których było 40,7 proc.